Toolbox

Focus - Een school met oog voor mobiliteit

Bron: perspective.brussels (Collectif Ipé en + research), "Mijn school, een kwaliteitsvolle plek. Gids voor het basisonderwijs", 2018, p. 85
Bron: perspective.brussels (Collectif Ipé en + research), "Mijn school, een kwaliteitsvolle plek. Gids voor het basisonderwijs", 2018, p. 85 — © ©Bruxelles Mobilité

Scholen hebben een grote impact op de mobiliteit. Bij de bouw of uitbreiding van een school wordt aanbevolen om ook zo vroeg mogelijk in te gaan op mobiliteitsvraagstukken.

De ligging van de infrastructuur, de bereikbaarheid met het openbaar vervoer, het gebruik van de fiets, de inrichting van de schoolomgeving, eventueel met een schoolstraat, al deze factoren hebben een impact op de mobiliteit in de wijk. Ideaal gezien, stelt de school een Schoolvervoerplanschoolvervoerplan (SVP) op. De school wordt dan geholpen om na te denken over de mobiliteitscontext en de doelstellingen die specifiek zijn voor de school, en wordt aangemoedigd om actieve verplaatsingsmodi te promoten (lopen, fietsen, rijden op elektrische step ...).

Scholen die niet over een schoolvervoerplan beschikken, hebben een verplichting op het gebied van mobiliteit: Opstellen van een prediagnose schoolmobiliteit.

De ligging

De eerste vraag die men zich dient te stellen, is waar het project gelegen is in de stad ten opzichte van de schoolpopulatie, de leerkrachten en het vervoernetwerk (openbaar vervoer, infrastructuur voor fietsers, voetgangers, auto's).

Ontsluiting door het openbaar vervoer

Bij een nieuwe vestiging is overleg met Brussel Mobiliteit en de MIVB aangewezen zodat samen de mogelijke impact op de verschillende netten bekeken kan worden (verhoging van de frequentie, eventuele aanpassing van haltes). Dit overleg kan worden georganiseerd vanuit de Dienst Scholen en Studentenleven.

Met de fiets naar school

Als men kiest voor dit gezonde en efficiënte vervoermiddel dan moeten ook overdekte en beveiligde fietsenstallingen beschikbaar zijn in en rond de school. Brussel Mobiliteit  adviseert daarbij 1 plaats per 10 leerlingen in lagere scholen en 2 plaatsen per 10 leerlingen in het middelbaar onderwijs. Voor nieuwe scholen wordt idealiter gezorgd voor ruimte om het aantal fietsparkeerplaatsen uit te breiden tot 4 plaatsen per 10 leerlingen en 2 plaatsen per 10 leerkrachten, wanneer de school een toename van het aantal fietsers vaststelt.
Meer informatie is te vinden in de praktische gids van Brussel Mobiliteit.

Brussel Mobiliteit stelt fietsbeugels ter beschikking als onderdeel van het Schoolvervoerplan en kan andere infrastructuur financieren (afdaken ...) in het kader van de projectoproep van de Week van de Mobiliteit.

Schoolvervoerplannen

In het kader van een schoolvervoerplan worden zeer concrete maatregelen bestudeerd, geïmplementeerd en geëvalueerd om een mentaliteits- en gedragsverandering op het gebied van mobiliteit teweeg te brengen. De acties richten zich op verschillende aspecten:

  • leerlingen en ouders bewust maken van mobiliteit en verkeersveiligheid;
  • verhogen van de veiligheid en levenskwaliteit op weg naar en rond school;
  • zorgen voor een verandering van de verplaatsingsgewoonten.

Binnen de context die vastligt in een besluit staat het de scholen vrij om te bepalen hoe zij invulling geven aan deze plannen. Brussel biedt pedagogische en logistieke ondersteuning aan de deelnemende scholen en begeleidt deze bij de invoering van het plan tijdens het eerste jaar.

Mobiliteit in de schoolomgeving

Er moet worden nagedacht over de veiligheid op de weg, over oversteekplaatsen voor voetgangers en de aanwezigheid van fietspaden en parkeerplaatsen, over de trajecten die voetgangers volgen tot aan de haltes van het openbaar vervoer. In de gids "De schoolomgeving heruitgevonden: gids voor de verbetering van de schoolomgeving in het Brussels Gewest” worden een aantal ideeën aangereikt (aanleg van schoolstraat, voetgangerszone, verbreding van het voorplein van de school ...).
De gemeente is het aanspreekpunt voor de lokale wegen, Brussel Mobiliteit voor de gewestwegen. Brussel Mobiliteit stelt een schoolkaartop met of zonder schoolvervoerplan (PDS).

Contact: groen nummer Brussel Mobiliteit 0800 94 001 - Cel Schoolomgevingen

Verplichtingen inzake mobiliteit voor scholen

Opstellen van een prediagnose schoolmobiliteit

Elke Brusselse kleuter-, lagere en middelbare school, van alle onderwijsnetten en alle onderwijstypes, is verplicht om elke drie jaar een formulier ‘prediagnose schoolmobiliteit’ aan de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel te bezorgen. Deze verplichting geldt niet voor scholen die al een schoolvervoerplan (SVP) hebben. Wel moeten deze scholen hun SVP (mobiliteitsdiagnose en actieplan) om de drie jaar bijwerken.

Dankzij dit prediagnose-formulier:

  • krijgt u zelf een beter zicht op de huidige mobiliteitssituatie van uw school en schoolomgeving;
  • geeft u het Gewest de nodige informatie om de algemene schoolmobiliteit beter te kunnen inschatten en hier rekening mee te houden in zijn beleid;
  • kunt u zich kandidaat stellen voor het opstarten van een Schoolvervoerplan (SVP): een initiatief waarbij Brussel Mobiliteit en zijn partners scholen helpen en ondersteunen om de mobiliteit in en rond scholen actiever en duurzamer te maken

De prediagnose moet worden uitgevoerd aan de hand van een formulier en een vaste methode. Scholen die al over een Schoolvervoerplan beschikken, hoeven geen "prediagnose" op te stellen.

Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de schoolvervoerplannen (20 juni 2013)