Voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie

Als gewestelijke administratie die verantwoordelijk is voor stedelijke ontwikkeling, kreeg Perspective de opdracht van de gewestregering om in naam van het land de activiteiten voor het luik "Stedelijk beleid" te organiseren. Bij Perspective werd een specifiek team samengesteld om alle evenementen rond het stedelijk beleid te coördineren en te organiseren.

Meer informatie over de Raad van de EU en het voorzitterschap vindt u op de website van de Raad van de EU.

Belgische prioriteiten

De Belgische prioriteiten voor het stedelijk beleid

Tijdens dit voorzitterschap heeft België drie boodschappen centraal opgesteld in verband met stedelijk beleid:   

• Het bewaken van de (groot)stedelijke dimensie in het Europees beleid en de programmering na 2027; 
• Het herbevestigen van het belang van de grote steden als partner en Europese stuwende kracht; 
• Het erkennen van ruimtelijke ordening, territoriale aanpak en stedelijk beleid als onmisbare werkmiddelen om de Europese (stedelijke) doelstellingen te bereiken.

Voor Brussel ligt de klemtoon op twee thema's

De Belgische thematische prioriteiten versterken mee de positionering van ruimtelijke ordening als werkmiddel voor stedelijke transitie:  

• Het stedelijk beleid na 2024;
• De strijd tegen stedelijke wildgroei en de bevordering van kwalitatieve dichtheid.

Luik Stedelijk beleid

De eigenheid van het luik Stedelijk beleid

Onder de bevoegdheden van de EU behoort geen stedelijk beleid.  Dit domein is namelijk volledig afhankelijk van de lidstaten; alleen zij hebben op dit vlak een wetgevende bevoegdheid.  

Aangelegenheden i.v.m. het stedelijk beleid op intergouvernementeel niveau kunnen de lidstaten echter behandelen in de Informele Raad, deze wordt telkens gecoördineerd door de staat die het voorzitterschap bekleedt.

Het feit dat de Unie hierover geen formele bevoegdheden heeft, weerhoudt steden er niet van om bij de implementatie van het beleid betrokken te worden; het blijft belangrijk dat lidstaten dit onderwerp onderling met elkaar bespreken.  De gedachtewisselingen en ontmoetingen die het voorzitterschap op politiek en technisch vlak organiseert, zullen bijdragen tot de ontwikkeling van een gemeenschappelijk stedelijk kader. Dit kader bevordert, stimuleert en coördineert acties die gevolgen hebben voor de steden.  

De Stedelijke Agenda voor de Europese Unie biedt het belangrijkste gemeenschappelijke kader aan.  Deze agenda  faciliteert samenwerking tussen lidstaten, steden, de Europese Commissie en andere stakeholders.  Het laat toe om de steden meer bij de uitwerking van het Europees beleid te betrekken en om partnerschappen op te richten voor 14 centrale thematieken die te maken hebben met hun toekomst. 

Voor elk thema streven deze partnerschappen naar: 

• Een betere financiering van projecten gelinkt aan deze 14 thematieken; 
• Een verruiming van de kennis van het thema; 
• Een betere wetgeving voor het thema.

Context

De specifieke Belgische context

Het Belgische voorzitterschap vond plaats op een bijzonder moment:

• Verkiezing van een nieuw Europees Parlement (juni 2024), waarna voor de Europese Commissie ook een nieuwe samenstelling wordt vastgelegd (november 2024);  
• Federale en gewestelijke verkiezingen in België (juni), waarna op federaal, gewestelijk en communautair vlak nieuwe regeringen worden samengesteld; 
• Voorbereiding van het cohesiebeleid van de EU voor de periode na 2027 (het cohesiebeleid financiert lokale projecten en moet de verschillen in ontwikkelingsniveau tussen de verschillende regio's van de EU kleiner maken. Het cohesiebeleid is goed voor ongeveer een derde van de EU-begroting).